TIỀN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG CÓ NGUY HIỂM KHÔNG?

Tiền đái tháo đường đang gia tăng nhanh chóng. Theo liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế (IDF) năm 2019:

• Trên thế giới có 371 triệu người từ 20-70 tuổi mắc tiền đái tháo đường (chiếm 7,5% dân số).
• Ở Việt Nam, có 8,3 triệu người mắc tiền đái tháo đường (chiếm 8.6% dân số).

(Hội nghị Nội tiết – Đái tháo đường- Rối loạn chuyển hóa miền Trung -Tây nguyên lần thứ XII- tháng 4/2021.)

1. Khái niệm

Tiền đái tháo đường là tình trạng nồng độ glucose máu tăng cao hơn mức bình thường nhưng chưa đạt tiêu chuẩn chẩn đoán đái tháo đường. Trong tiền đái tháo đường đã có tình trạng đề kháng insulin và tụy bắt đầu suy yếu.

2. Chẩn đoán tiền đái tháo đường

• Đường máu tĩnh mạch lúc đói: 5,6 – 6,9mmol/l (100 - 125mg/dl)
• Glucose máu sau 2 giờ làm: 7,8 – 11,0mml/l (140 - 199mg/dl) NPDNG 75g

• HbA1c: 5,7 – 6,4%

3. Nguy cơ của tiền đái tháo đường

• Diễn tiến thành đái tháo đường type 2 nếu không điều trị: sau 5 năm (15-30%), sau 10 năm (50%) và 70% diễn tiến thành đái tháo đường.
• Biến chứng mạch máu lớn, mạch máu nhỏ xảy ra ngay trong giai đoạn tiền đái tháo đường. Bệnh võng mạc, thần kinh, bệnh thận đái tháo đường, Là yếu tố nguy cơ của bệnh mạch vành, đột quỵ, bệnh động mạch ngoại biên.
• Tăng 2,5 lần nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch.

4. Những người cần được tầm soát

Đái tháo đường type 2 là bệnh lý tiềm ẩn, nên tiền đái tháo đường trên lâm sàng hầu như không có triệu chứng, vì vậy cần phải tầm soát để phát hiện.

Chế độ ăn có rau, trái cây và tập thể dục đều đặn sẽ giúp kiểm soát đường huyết và chậm tiến triển bệnh ĐTĐ

Những người cần được tầm soát:

• Bệnh nhân là người lớn, thừa cân BMI ≥ 23 có người thân đái tháo đường hoặc tiền sử bệnh tim mạch do xơ vữa động mạch hoặc tăng huyết áp, hoặc tăng lipid máu hoặc bệnh lý liên quan đề kháng Insulin, bệnh nhân có hội chứng buồng trứng đa nang, người ít hoạt động thể lực.
• Bệnh nhân có tiền căn đái tháo đường thai kỳ.
• Người ≥ 45 tuổi.

5. Điều trị tiền đái tháo đường:

• Mục tiêu điều trị tiền đái tháo đường:

     - Đưa HbA1c < 5,7%

     - Giảm được ít nhất 3 - 7% cân nặng ở người thừa cân, béo phì.

     - Vòng eo < 80cm ở nữ, < 90cm ở nam.

     - Hoạt động thể lực 30 phút/ ngày ít nhất 5 ngày/ tuần

     - Kiểm soát tốt huyết áp, lipid máu, bỏ thuốc lá.

• Thay đổi lối sống: giảm cân, ăn uống lành mạnh, tập thể dục, ngưng thuốc lá,…
• Thuốc:

     * Dùng thuốc:

          - Sau 3 tháng nếu áp dụng chế độ không dùng thuốc mà HbA1c ≥ 5,7%,

          - Glucose máu tăng dần ở các xét nghiệm sau, hoặc

          - BMI ≥ 25, hoặc

          - Bệnh nhân < 60 tuổi, hoặc

          - Bệnh nhân có tiền sử ĐTĐ thai kỳ, hoặc,

          - Bệnh nhân có cả rối loạn glucose máu đói và RLDNG, hoặc

          - Các nguy cơ khác: HbA1C ≥ 6%, có tăng huyết áp, HDL-C < 0,9mmol/L, Triglycẻid ≥ 2,82; tiền sử gia đình trực hệ mắc đái tháo đường

     * Metformin là thuốc chính trong điều trị tiền đái tháo đường.

BS CKI Võ Thị Hồng Hạnh - Bác sĩ điều trị