1. Định nghĩa
Thai quá ngày dự sinh là trường hợp thai phụ mang thai kéo dài hơn 40 tuần mà vẫn chưa có dấu hiệu sinh. Đây là vấn đề thường thường gặp và gây tâm lý lo lắng cho thai phụ.
Ước tính tuổi thai chính xác là rất cần thiết trong việc chẩn đoán thai quá ngày dự sinh.
2. Những yếu tố làm tăng nguy cơ thai quá ngày dự sinh
- Thai phụ bị béo phì
- Tiền sử đã từng mang thai quá ngày
- Một số bất thường của bánh nhau hoặc thai nhi
- Mang thai lần đầu
- Mang thai con trai
3. Thai quá ngày dự sinh có nguy nguy hiểm không?
Nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe cho cả sản phụ và thai nhi có thể tăng lên nếu thai nhi quá ngày nhưng vẫn chưa được sinh ra. Tuy nhiên, vấn đề này thường xảy ra trong trường hợp thai quá 42 tuần (thai già tháng). Hầu hết phụ nữ sinh con quá ngày dự sinh nhưng trước 42 tuần có chuyển dạ bình thường và sinh ra những em bé khỏe mạnh nếu được theo dõi và can thiệp đúng lúc.
Các vấn đề có thể xảy ra ở thai già tháng là:
- Thiểu ối
- Nước ối có phân su
- Thai chết lưu
- Trẻ cần chăm sóc tích cực sơ sinh
- Khó sinh (chuyển dạ bất thường hoặc khó khăn), tăng nguy cơ sinh mổ
- Xuất huyết sau sinh
- Thai to
4. Các khám nghiệm cần thực hiện khi thai nhi quá ngày dự sinh
- Theo dõi cử động thai
Cử động thai thường đếm sau bữa ăn và đếm 3 lần mỗi ngày, tối thiểu phải đếm 1 lần trong ngày. Khi đếm nên nằm nghỉ ngơi yên tĩnh và đếm trong 1 giờ xem có bao nhiêu cử động thai.
Đánh giá thai khỏe khi có hơn 4 lần cử động mỗi giờ.
- Nếu trong 1 giờ thai chỉ cử động 3 lần hay ít hơn, người mẹ cần đếm thêm 1 giờ nữa vì có thể là lúc thai đang ngủ. Nên nằm nghỉ ngơi hoàn toàn để dễ theo dõi cử động thai.
- Nếu trong 1 giờ kế tiếp thai vẫn Cử động 3 lần hay ít hơn thì đây là dấu hiệu báo động cần nghi ngờ thai nhi bị yếu, thai phụ nên đi khám để được theo dõi sức khỏe thai bằng máy Monitor.
- Thử nghiệm Non-stress Test
Thử nghiệm Non-stress Test (NST) là thử nghiệm đo nhịp tim của thai nhi bằng máy Monitor trong một khoảng thời gian cụ thể, thường là 20 phút. Kết quả của Non-stress Test được ghi nhận là có phản ứng (kết quả tốt) hoặc không có phản ứng (kết quả xấu). Nếu kết quả tốt có nghĩa thai nhi đang khỏe mạnh. Nhưng kết quả xấu không có nghĩa là thai nhi không khỏe mạnh. Khi NST có kết quả xấu cần phải thực hiện thêm các khám nghiệm khác mới có đủ thông tin để chẩn đoán chính xác tình trạng sức khỏe thai nhi.
- Siêu âm Doppler màu
Siêu âm Doppler màu mạch máu thai nhi được ứng dụng trên lâm sàng để đánh giá sức khỏe của thai gồm: Đo Doppler động mạch rốn và động mạch não giữa. Khi có hình ảnh bất thường trên siêu âm mạch máu thai chứng minh tình trạng thai thiếu oxy, và tuỳ thuộc mức độ trầm trọng của bất thường, các bác sĩ quyết định sẽ theo dõi thêm hoặc chấm dứt thai kỳ ngay.
5. Can thiệp khi thai quá ngày dự sinh
Khởi phát chuyển dạ là quá trình kích thích tử cung nhân tạo để đưa vào chuyển dạ trước khi có chuyển dạ tự nhiên xảy ra, có thể được bác sĩ khuyến nghị nếu thai nhi đã đạt đến 41 tuần tuổi hoặc thai quá ngày dự sinh kèm các bất thường khác.
Các phương pháp khởi phát chuyển dạ thường dùng tại Khoa Phụ Sản Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn Tam Kỳ
- Lóc ối: Lóc ối sẽ kích thích cơ thể tổng hợp và giải phóng hormone prostaglandin nội sinh giúp làm mềm cổ tử cung và tăng co thắt cơ tử cung. Với biện pháp này, bác sĩ sẽ đeo găng và dùng ngón tay để tách màng ối ra khỏi thành tử cung.
- Oxytocin: Là một loại thuốc giúp tạo ra các cơn co thắt tử cung để gây chuyển dạ, được sử dung theo đường truyền tĩnh mạch. Tốc độ truyền oxytocin vào cơ thể sẽ được điều chỉnh sao cho có cơn gò tử cung có hiệu quả gây xóa mờ cổ tử cung. Ngay khi bắt đầu truyền oxytocin, nhịp tim thai nhi sẽ được theo dõi trong suốt quá trình khởi phát và cả khi đã vào được chuyển dạ bằng Monitor sản khoa hoặc máy Doppler nghe tim thai.
- Đặt bóng Foley làm giãn nở cổ tử cung: Phương pháp khởi phát này được thực hiện bằng cách đưa bóng Foley qua âm đạo vào trong cổ tử cung. Bóng được đặt giữa màng ối và lỗ trong của cổ tử cung. Sau đó, bóng được bơm căng bằng dung dịch nước muối và giữ nguyên vị trí. Đuôi sonde Foley được dán vào đùi của sản phụ để cố định. Thông thường, ống thông Foley sẽ tự rơi ra sau khi cổ tử cung xóa mở khoảng 3 cm hoặc sẽ được rút sau 12 giờ đặt bóng
Đặt bóng Foley khởi phát chuyển dạ
Khi sinh tại Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn Tam Kỳ, mẹ và bé sẽ được chăm sóc tận tình bởi đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng giàu kinh nghiệm chuyên môn và y đức, giúp quá trình mang thai và vượt cạn trở nên nhẹ nhàng, ý nghĩa. Mọi thông tin xin liên hệ hotline 02353 97 97 97 hoặc fanpage Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn Tam Kỳ
BS CKI Hoàng Văn Biển - Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Bác sĩ chuyên khoa Phụ Sản
02353979797
Nhận tư vấn
